Ons motto is; huilen mag! Maar wat bedoelen we daar dan mee? Je zult misschien denken: ja natuurlijk mag dat. Maar in de praktijk wordt verdriet vaak gesust in plaats van dat het er mag zijn. Niet zo gek ook, als je je bedenkt dat mensen zo ongeveer geprogrammeerd zijn op het vermijden van ongemak en pijn. En iemand anders zijn/ haar verdriet kan zeker als ongemak ervaren worden. Of dat nu van een kind is of van een volwassene.

‘Er gebeurt iets bijzonders’

Er is onderzoek gedaan naar de samenstelling van tranen. En tranen van emotie zijn werkelijk van een andere samenstelling dan dat van tranen van prikkeling, bijvoorbeeld tijdens het snijden van een ui. Er gebeurt dus iets bijzonders. Emotioneel huilen dient voor het afvoeren van afvalstoffen, net zoals bijvoorbeeld een toiletbezoek. Dit zijn stoffen die worden aangemaakt en ophopen in het lichaam als gevolg van spanning.

Je kunt, naar aanleiding van bovenstaande, best wel stellen dat huilen een positieve werking heeft en dus goed voor je is. Misschien herken je het wel: na een flinke huilbui voel je weer wat beter. Er is niks veranderd aan de situatie, maar wel aan je gevoel. Dit komt dus door die tranen!

Het verminderd dus spanning. En als je je bedenkt dat kinderen dagelijks, vaak ook nog eens meerdere keren per dag, met nieuwe situaties en leermomenten te maken krijgen, kun je je voorstellen dat zij nog al eens wat spanning ervaren. En dat moet er uit. Ook is het voor kinderen veel lastiger om emoties te herkennen en te benoemen, maar met huilen maken ze dan toch duidelijk dat er iets is. Het is immers hun eerste communicatie middel als baby. Een baby met honger, huilt. Dat weet iedereen wel. Maar dat het voor oudere kinderen ook zo werkt is veel minder bekend.

‘Niet huilen, dat is niet nodig’

Het is dus erg belangrijk het verdriet er te laten zijn. Door te zeggen: ‘niet huilen, dat is nu niet nodig’ erken je de gevoelens niet en leert het kind niet dat zijn gevoelens er ook toe doen. en op den duur zullen ze het steeds moeilijker vinden hun emoties te laten zien en om er mee om te gaan. Wat kan resulteren in boos en onacceptabel gedrag.

Dit is niet een makkelijk proces. Niet alleen ongemak kan een reden zijn om het te willen stoppen. Je hebt bijvoorbeeld even geen tijd om de huilbui af te wachten, of je staat midden in de supermarkt met, voor jouw gevoel, alle ogen op je gericht. Tijdens het werk ervaren we ook wel eens ouders die het heel lastig vinden om aan te horen dat een kindje nog even huilt en dus ontlaadt voor dat het in slaap valt. Ook dat is soms voor ons lastig. Maar we krijgen gelukkig altijd de kans het uit te leggen en te onderbouwen met onze theorie.

Gemakkelijk is het dus niet, maar wel heel belangrijk. Een paar tips om je wat op weg te helpen; -In plaats van kinderen af te leiden, kun je zeggen: huil maar, toe maar, ik ben er voor je’. -erken het gevoel door te zeggen: je bent verdrietig hè, dat zie ik en dat mag’. -geef aandacht door te luisteren en te kijken met een liefdevolle blik. -baby’s die huilen om spanning te ontladen kun je vasthouden. Oudere kinderen hebben vaak behoefte en alleen te zijn en aan ruimte. Dat is prima. Maar zorg wel dat je in de buurt bent en beschikbaar. -kinderen kunnen huilen/ ontploffen om de kleinste dingen die door volwassenen als overdreven worden ervaren. Erken dan ook het gevoel. Vaak is het niet wat er werkelijk speelt, maar is het de beroemde druppel die de emmer doet overlopen.

‘Laat het er zijn’

Soms ontstaat er een driftbui. Dat is ook ontlading. Het is belangrijk dat ook dan de ontlading komt door huilen. Ben er voor het kind, soms door een knuffel, soms door afstand. Laat het er zijn. Probeer door de driftbui heen te prikken. Onacceptabel gedrag ,zoals slaan, schoppen enzovoort, moet gestopt worden. Stel de grens, maar wordt niet boos. Dit werkt averechts, zeker in het heetst van de strijd. En het verdriet moet er toch uit, is het niet op dat moment dan komt het op een andere moment, en vaak nog heftiger, wel uit.

Liefs Maartje ~Groen juffie~

In de huidige maatschappij zie je het steeds minder en minder. En dat is jammer want het is zo nodig! Ik heb het over risicovol spel.

Voor kinderen is spelen een recht, het staat zelfs in het wetboek. Risicovol spel is dat niet. Maar wij vinden dat dat net zo goed een recht moet zijn! Het is ontzettend belangrijk om te spelen voor kinderen. Daar leren ze immers zo’n beetje alles door. Maar daarbij ook risico’s durven en vooral mogen nemen is ook essentieel voor de ontwikkeling van een kind.

‘In de huidige maatschappij ziet men steeds meer gevaar’

Als eerste: wat betekent risico eigenlijk? Risico betekent elk gedrag waarbij de uitkomst onzeker is. Je weet niet wat er gaat gebeuren. Het kan fout gaan, maar ook goed. Maar je hebt er weinig controle over.

En daar zit het hem nu in. In de huidige maatschappij ziet men steeds meer gevaar. En dat willen we dan weg nemen. Zoveel mogelijk, zo niet helemaal.

Door de komst van bijvoorbeeld social media is er eindeloos beeldmateriaal te vinden over de dingen die fout gingen. Dat bevordert je gevoel hierover nou niet echt positief. En door diezelfde social media zien we ook veel meer van elkaar en ‘letten’ we ook meer op elkaar. De sociale druk is dan soms groot om kinderen maar vooral te beschermen tegen van alles en nog wat.

‘Ik kan het!’

Maar dat zorgt juist voor het tegenovergestelde. En hierdoor wordt de autonomie van het kind beperkt. Risico’s horen bij het leven. Risico’s inschatten is een vaardigheid die we nodig hebben om te overleven! Door dit weg te nemen en kinderen hier niet mee te laten oefenen leren ze er ook niet mee omgaan. En leren ze dus ook niet om te gaan met de risico’s van het leven. Wat, op zijn minst, ervoor zorgt dat kinderen toch vaker zich zullen bezeren, of een ongelukje hebben, of misschien zelfs in gevaarlijkere situaties terecht komen.

Natuurlijk wil iedereen ernstig letsel voorkomen en het is dus ook bedoeling dat alles is een veilige omgeving gebeurt. Maar laat het er wel zijn. En laat aanvaardbaar risico er zijn. Schaafwonden, botsingen enzovoort horen net zo goed bij de ontwikkeling van kinderen als kruipen, lopen en dergelijke. Door risico’s te nemen leren kinderen hun lijf kennen, ze verleggen hun grenzen en het stimuleert hun doorzettingsvermogen: ‘ik kan het!’

Do’s & Dont’s

Wat kun je nu het beste wel en niet doen met betrekking tot risicovol spel? Een paar tips:

Do’s. -Ga naar buiten. Buiten is het vaak wat makkelijker om risicovol spel te stimuleren. En vaak is er gras of zand wat een zachtere ondergrond is mocht een kind vallen. -Zorg voor een uitdagende omgeving. Met bijvoorbeeld stoepjes, boomstammen om te klimmen, heuveltjes. Dit is op een opvang misschien makkelijker te realiseren dan thuis in de tuin, maar het hoeft niet groots te zijn om effect te hebben. Hoogteverschillen in de tuin ( bijvoorbeeld een hoger stoepje naast het gras) kunnen al uitdaging genoeg geven. Binnen is er met verschillend materiaal natuurlijk ook van alles te creëren. -Laat het los. Dat is natuurlijk makkelijk gezegd. Maar als de kinderen voelen dat jij er vertrouwen in hebt, krijgen zij dat ook!

Dont’s. –Steeds roepen/ zeggen: ‘voorzichtig, kijk uit’, ‘pas op‘. Kinderen worden hier onzeker van en denken: ‘dit moet wel gevaarlijk zijn’. Bovendien zouden ze door de schrik hun aandacht kunnen verliezen en dan wordt de kans dat er iets gebeurd juist groter. -Kinderen helpen om op hoge dingen te klimmen. Kinderen hebben, zeker als ze daarin gestimuleerd worden, vaak goed door wat kan en wat niet. Help ze daarom niet op te hoge hoogten, de kans is groot dat ze er niet meer af durven. Terwijl, als ze zelf klimmen, goed weten hoe ver ze kunnen gaan. Ze zijn er dan gewoon nog niet aan toe.

‘Het is een spannend onderdeel van de ontwikkeling’

Niet alle risico’s zijn aanvaardbaar. Hier moet je dan ook ingrijpen voordat het echt te gevaarlijk wordt. Het is dan wel belangrijk dat je laat zien wat er fout kan gaan en het niet alleen verteld. Kinderen begrijpen niet altijd wat het risico dan is of het wordt juist allemaal nog interessanter om er juist we mee door te gaan. Laat zien wat er kan gebeuren en dus fout kan gaan.

Ik begrijp, zeker als moeder, dat dit een spannend onderdeel van de ontwikkeling is. Niemand wil dat een(zijn of haar) kind pijn heeft. Het zit immers in onze natuur om ongemak en pijn te voorkomen, koste wat kost. Maar het is zo belangrijk voor de kinderen. Voor nu maar zeker voor hun toekomst.

Liefs Maartje ~Groen juffie~